Het lijkt wel alsof Carola Schouten zich helemaal niet wil verdiepen in de feiten over de Nederlandse veehouderij. Is het teveel gevraagd van een minister om voorzichtig je woorden te kiezen? Ik vind van niet, sterker nog ik vind dat het de belangrijkste taak van een minister is. In een brief aan de tweede-kamer van Schouten schrijft ze het volgende (28 augustus 2018):

De insectenkweek is in het algemeen milieuvriendelijker dan de traditionele veehouderij. Er is minder water en grondoppervlak nodig en de uitstoot van broeikasgassen is ook significant minder.

Het lijkt misschien mee te vallen, maar de laatste jaren is de veehouderij vaak onterecht en ongenuanceerd aangevallen door groepen met vaak dubbele belangen. Met als dieptepunt, de voorbarige beschuldigingen van de minister zelf met betrekking tot de kalverfraude. Haar excuses kunnen ondertussen afgedaan worden als een laffe poging de veehouders te sussen. Ik vraag mij oprecht af wat jouw toekomstvisie over de veehouderij. Terug naar de uiteenzetting in de brief. De insecten-kweek is volgens jou over het algemeen milieuvriendelijker dan de traditionele veehouderij en zoals het in de brief staat is dat vanwege het feit dat er minder water nodig is en minder grondoppervlak.

Maak je eigen administratie ook eens op orde

Waarom koppel je grondgebruik en waterverbruik aan de traditionele veehouderij? De grond verdwijnt niet uit Nederland als het vee verdwijnt. Ook natuurgebieden vergen onderhoud, er is geen groter gevaar voor verlies van biodiversiteit dan de natuur haar gang laten gaan. Wat denk je dat er gaat gebeuren als je het onkruid niet uit je tuin weghaalt? Wat gebeurt er als je geen muizenvallen meer mag zetten? Hoeveel verschillende soorten insecten denk je nog te kunnen vinden in de Oostvaardersplassen? Met andere woorden, wees blij dat de veehouders zoveel van de cultuurgronden in Nederland in handen hebben en zorgen dat de bodem voldoende vruchtbaar blijft, er een mooi ogend grasland van maken en het afvalvrij houden. In tegenstelling tot de vele stukken berm en natuur in handen van provincies en andere overheden die vaak vol met afval en troep liggen. Begrijpelijk want een veehouder begrijpt prima hoeveel geld en tijd het kost om grond te moeten onderhouden. Of denk je dat de akkerbouw de grond kan gebruiken om meer groente en fruit gewassen te produceren? Groentegewassen vergen vee van de grond, voor het groeiproces zijn veel mineralen nodig, deels worden die toegevoegd en deels komen ze rechtstreeks uit de grond. Maar op is op, dan moet je het jaar daarna iets anders bedenken. Als je zo jaren doorgaat dan groeit er nergens meer wat in Nederland zonder enorme hoeveelheden kunstmest (dierlijke mest is ook niet meer zonder de veehouderij, dus nog meer kunstmest). Weet je wat een zeer vriendelijk gewas is voor de bodem, de grond amper uitput, bijna alle weersomstandigheden aankan, geen extra water nodig heeft en ook nog indirect veel voedingstoffen voor de mens oplevert? Juist, mais!

Gebrek aan kennis is een belediging voor de veehouder

Vervolgens zeg je ook nog eens dat er veel minder water voor nodig is. Hoewel dat best waar kan zijn, is het aandeel van de veehouderij qua waterverbruik in Nederland bijna het laagste van de hele wereld (percentage). In Nederland komen alle veehouders, akkerbouwers, bosbouwers en tuinbouwers samen nog niet op een verbruik van 1% van het totale waterverbruik. Lees je toch eens in!

Van het totale waterverbruik in Nederland per jaar (leidingwater, grondwater en oppervlaktewater) wordt nog geen procent (0,76%) door de landbouw, bosbouw en visserij gebruikt. Voor de veehouderij is het in totaal nog geen halve procent (0,39%).

In tabel 1 is zichtbaar vanuit welke waterbron een bepaalde sector water onttrekt..

Ik zie vaak grafiekjes voorbij komen waar het waterverbruik door de agrarische sector iets anders doet suggereren dan de werkelijke cijfers laten zien. Vaak gaat het dan om de gemiddelde van heel Europa of zelfs van de wereld. Als braafste jongetje van de klas, komt Nederland dan niet echt goed uit de verf.  Er zijn maar een paar landen te wereld waar het percentage waterverbruik door de agrarische sector veel lager is dan het percentage van de industriële sector. Daar spelen meer variabelen een rol, maar wat het vooral laat zien is dat Carola Schouten bar weinig weet over de agrarische sector van Nederland.

Import en export van veevoer

“Ja, maar Nederland importeert ook voer en dat lijken jullie wel te vergeten” is een reactie die vaak gegeven wordt. Dat klopt wij importeren ook voer, net als dat wij ook voer exporteren en dat verrekenen wij ook niet tenzij het onderzoek daar om vraagt. In dit geval vraagt het onderwerp hier wel om. Er is gekeken hoeveel water de productie van  het voer of de gewassen die nodig zijn om voer te produceren die geïmporteerd worden, nodig hebben. Uit recent onderzoek van de Europese Commissie (2017) is gebleken dat Europa grotendeels zelfvoorzienend is als het gaat om gewassen voor de vee-industrie. De bijproducten die worden geïmporteerd zijn:

• Sojabonen
• Raapzaadmeel
• Zonnebloemmeel
• Bietenpulp
• Palmpitmeel
• Citruspulp
• DDG

Een aantal van de  genoemde gewassen worden ook nog als restproduct verkocht, zeg maar iets met kringloopeconomie (Lees je even mee Carola?).

Nederland import in totaal 0,000778% van alle geproduceerde soja in de wereld om (voor een deel) voor veevoer te gebruiken. Het percentage is zo laag dat het bijna niet de moeite is om verder te rekenen, maar vooruit. De overige producten die in Nederland gebruikt worden voor veevoer zijn verwaarloosbaar. Er is op de site van comtrade geen data beschikbaar omdat er of te weinig is of de export van het product de import overstijgt. De onderstaande tabel laat zien waar de meeste Soja vandaan komt wat Nederland importeert.

Het WNF (2015) heeft voorgerekend wat de ‘watervoetdruk’ van verschillende gewassen en/of producten is. Omgerekend heeft soja twee keer zoveel water nodig als mais. Nederland importeert netto (minus de weder-export) 700.000  ton sojabonen per jaar (Wur, 2013). In principe vallen de eindberekeningen hoger uit dan ze in werkelijkheid zijn. Er komt ongeveer 2,5 ton (Usda.gov, 2018) soja van een ha, voor de Nederlandse markt betekent dat de opbrengst van 280.000 ha nodig is.

Het totale verbruik van de agrarische sector neemt dus toe met 0,008 mln m3 (125 + 0,008 = 125,008) door de import van Soja.

Contractvoorwaarden

Waarom was het nodig om jouw enthousiasme over de mogelijkheden binnen de insectenkweek te koppelen aan de traditionele veehouderij? Of zoals je gisteren koos voor de woorden: OOK de landbouwsector moet meedoen om de klimaatdoelstellingen te behalen.

Onder welke steen heb jij gelegen de laatste 10 jaar? Als de eerste beste linkse grachtengordel muts niet weet dat onze veehouderij amper water verbruikt en al zevenmijlen verder is dan welke sector dan ook qua klimaatvriendelijke maatregelingen dan begrijp ik dat. Maar de minister van landbouw, ik denk oprecht dat jij je moet schamen!

Je uitgangspunt is verkeer. De traditionele veehouderij moet (op dit moment) niet groots veranderen of zelfs afgeschaft worden alleen al omdat de gevolgen en de alternatieven (nog) niet voldoende overzien kunnen worden. Je doet er beter aan om eens te kijken hoe je de traditionele veehouderij zo milieu en diervriendelijk kan krijgen als mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan het mestprobleem (het echte probleem, niet wat jij denkt dat het is). Kunstmest heeft veel voordelen vergeleken met dierlijke mest, maar ook een paar flinke nadelen. Het is niet oneindig te produceren vanwege de benodigde grondstoffen. Het vergt veel energie (CO2 uitstoot) om te produceren. Het hele proces van grondstoffen, fabricage tot het op het land brengen bestaat uit veel transport momenten. Er zijn maar een aantal grote bedrijven die de markt bedienen, dezelfde bedrijven bepalen straks waar voedsel groeit en waar niet. Meelwormen produceren niet voldoende mest om voldoende voedsel te produceren hoor. Of wil je Nederland nog afhankelijker maken van de import?

De tweede fout die je maakt is dat je te weinig kennis of over verkeerde informatie beschikt.  Je gebruikt argumenten die maar half waar zijn, je trekt conclusies die niet kloppen Met zulke vertegenwoordigers kan de @PvdD met een gerust hart het hele jaar de wereld overvliegen, jij zorgt er wel voor dat hun erfgoed voortleeft.