Nieuws
Hoeveel landbouwbedrijven zijn er in Nederland?
Dat ligt eraan wie je het vraagt (welke definitie je kiest) RVO   74.515[1]Totaal aantal landbouwbedrijven met een hoofdactiviteit SBI-code die valt binnen de groep ‘actieve landbouwer’.  Actieve landbouwers zijn bedrijven met 1 van de volgende codes als hoofdactiviteit: 011, 012, 013, 014, 015, 016, 1051 Bij meerdere vestigingen moet de landbouwactiviteit als hoofdactiviteit op uw hoofdvestiging bij KVK staan.
 CBS   74.220[2]  Alle bedrijven die vallen onder de SBI-categorie Landbouw Een bedrijf kan maar 1 keer meetellen alleen in de categorie die je opgeeft bij hoofdactiviteit. Dus ook als je 200 koeien hebt en drie paarden maar je geeft als hoofdactiviteit paardenfokker op dan telt het bedrijf alleen mee in de statistieken (aantal landbouwbedrijven) als paardenfokker en niet als melkveehouderij. 011, 012, 013, 014, 015, 016, 017 Alle bedrijven met een SO (standaardopbrengst van meer dan 3.000
 LTO (en WUR) (54.275) 62.045 46.117   108.162Zij maken een onderverdeling tussen: o Landbouwbedrijven 011,012,013,014,015 o Agribusiness bedrijven 016,03,10,11,20,28,46,47,72,77,82 Echter stelt LTO de grens niet bij 3.000 maar bij een SO[3] van 25.000. Dan zijn er minder bedrijven in de eerste groep. (LTO zelf zegt 46.177 wat niet overeenkomt met de gegevens van het CBS   
Minimale omvang bedrijven voor grens van 25.000 SO  Grasland, natuurlijk. Hoofdfunctie landbouw     – Alleen bedrijven met 71 ha en meer vallen binnen de grens die LTO aangeeft (SO van 25.000; een SO-eenheid = 350,-) •      Fokpaarden jonger dan drie jaar; 62 paarden of meer. Fokjongvee > 2 jaar; 49 stuks Ooien vleesproductie 12 maanden en ouder; 142 Zomertarwe: vanaf 15 ha  
Hoeveel leden zegt LTO zelf dat ze heeft? 
Ook dit ligt eraan aan waar je kijkt35.000[4]Dit is het meest gehoorde en gelezen aantal. Zo staat dit bijvoorbeeld op de site van LTO Nederland.
 53% van hele sector   24.473Op dezelfde site5 staat echter dat 53% van de sector lid is van LTO en gelieerde organisaties.  En dat de totale omvang van de sector bestaat uit 46.177 bedrijven met een SO meer dan 25.000.   Een simpele rekensom laat zien dat 53% neerkomt op 24.473 leden.
 LTO Noord   22.000Waarvan LTO Noord6 op haar site claimt 22.000 daarvan te hebben. Wat betekent dat de gelieerde organisaties en ZLTO en LLTB met zijn allen nog 2.473 leden te verdelen hebben.
Welke berekening maakt LTO bij het bepalen van haar leden?
LTO lijkt vooral graag te willen aangeven dat zij zelf geen leden telt maar dit laat doen door onder andere WUR. Maar ook af en toe door andere organisaties. Nooit omdat ze het graag willen weten maar omdat ze het moeten weten of het er genoeg zijn voor b.      v. een avv. Zij tellen alles en iedereen die zich verbonden voelt met een boerderij mee.    180.869[5]Dat mag natuurlijk, slim bekeken. Maar als je alle medewerkers lid laat worden en meetelt kun je die groep niet delen door het aantal bedrijven om te berekenen welk deel van de sector lid is. Dan moet je het delen door het totaal aantal medewerkers in de sector. Als je dan de 35.000 leden (het zijn er geen 35.000 maar voor nu even dan) deelt door het totaal dan kom je op 19,3% uit.
 I.p.v. aantal werknemers in de landbouw, wordt als het beter uitkomt ook gerekend met:  Productieomvang, Totaal aantal ha MarktomzetLTO en WUR en CBS halen de data in de eerste plaats uit de Gecombineerde Opgave via RVO worden de gegevens opgehaald en vervolgens doorgezet. In de opgevraagde data stonden enorme fouten. Geen probleem want het is en blijft mensenwerk. Maar toen ik bij alle instanties vroeg wie dat in de gaten hield, was het standaardantwoord steeds; verantwoordelijkheid ligt bij degene die invult. Als er een nulletje of 2 te veel staat bij melkproductie of ha aardappelen dan wordt dit dus meegenomen in de berekening m.b.t. de leden Ondanks wat papieren controlepunten (zo schrijft WUR in een rapport, als wij ernstig afwijkende gegevens zien koppelen we dit terug naar RVO met het advies om even degene te bellen.
  Ook worden dieraantallen vergeleken met dieraantallen in het I&R systeem. Maar als er in I&R niets staat maar in de GO wel dan nemen ze het aantal over van de GO en het bijzondere is dat wanneer er in de I&R wel wat staat maar in de GO niet dat ze het ook overnemen.
  Hetzelfde geldt voor ondernemers die gestopt zijn en geen GO invullen, die rekenen ze voor het gemak (omdat ze niet zeker weten of ze gestopt zijn) toch maar mee op basis van de gegevens van het jaar daarvoor. Op deze getallen volgt ook later geen correctie.
  

Welke informatie(bronnen) hebben wij gebruikt voor onze berekening?   
1. Gecombineerde opgave via RVO Ergens begin vorig jaar werd ik getipt door iemand dat er een rechtelijke uitspraak was geweest m.b.t. het openbaar mogen maken van gegevens uit de GO. Op basis daarvan hebben we het volgende Woo verzoek ingediend: Bij deze vragen wij van iedereen die zowel de GO heeft ingevuld en lid is van LTO de volgende data op (voor de volledige lijsten klik hier): Hoofdactiviteit hoofdvestiging en nevenvestiging (alleen activiteit niet locatie of UBN) –       Nevenactiviteit hoofdvestiging en nevenvestiging Ingeschreven bij KvK Biologisch Welke dieren Productiedoel Welke gewassen  …  
2. Berekenmethode WURLTO had aangegeven dat WUR voor hen het ledenaantal had berekend. WUR is ook de organisatie die andere representativiteit berekeningen maakt. Er is een vriendelijke mail (zie link) naar WUR gestuurd waarin gevraagd wordt naar het rapport en als zij die niet willen delen dan graag de rekenmethode in het kader van transparant en betrouwbaar onderzoek. WUR heeft niet de moeite genomen te reageren op de mail.    Online vonden we de berekenmethode gebruikt voor de AVV BO Akkerbouw van WUR, die was leidraad gebruikt hebben Rapport m.b.t. betrouwbaarheid GIAB.
3. CBSWaar mogelijk zijn de aantallen afgezet tegen de totalen van het CBS

Berekenproces
4 December 2022, versie 1 ontvangen van RVOIn totaal zijn er drie versies gekomen, met duizenden wijzigingen t.o.v. de eerste versie en altijd pas nadat wij zelf een fout vonden. Een aantal van die ‘fouten’ had RVO kunnen inschatten en alvast kunnen aangeven dat had veel tijd gescheeld.
Bij deze dus ook een disclaimer mocht er een nieuwe versie komen dan kunnen er weer dingen veranderen 
4.1. Deze houding van RVO kwamen we vaker tegen.  Als voorbeeld: het aantal leden dat aangeleverd werd kwam niet overeen met de cijfers die RVO zelf een paar maanden daarvoor n.a.v. een ander Woo verzoek over het aantal machtigingen van de afgelopen vijf jaar aan LTO. Onze eerste versie bevatte 14.915 unieke relaties die een machtiging hadden afgegeven, terwijl RVO een paar maanden terug het volgende naar buiten bracht:                             Wij vroegen opheldering en kregen samengevat het volgende antwoord; we zijn vergeten indertijd erbij te vermelden dat dit gaat om het aantal dat LTO doorgeeft wat zij denken dat er aan machtigingen zijn. Vervolgens kijken wij of het inderdaad zo is en degene op die lijst die inderdaad nog een machtiging hebben afgegeven geven wij de gegevens door aan LTO, waarnaar zij hun eigen bestand kunnen actualiseren. In 2021 waren het er dus niet 16.231 maar 14.915.    
Het ontvangen bestand Excelbestand gecombineerde opgave 2021 dus cijfers over 2020Er stonden: 15.112 relaties in (niet herleidbaar) Waarvan er 197 dubbel instonden (i.v.m. dubbel productiedoel) –         Uitfilteren dubbele data 
Opschonen dataMeerdere bedrijven hadden geen activiteiten (meer) en dus geen SBI-code 
 Meerdere bedrijven stonden niet ingeschreven bij de KVK
 Meerdere bedrijven hebben geen landbouwactiviteit (sauna’s, kampeerterreinen, etc)
Meest voorkomende situatiesGeen productie passend bij hoofdactiviteit (verplaatsen van data, niet verwijderen) probleem is wel dat deze bedrijven niet in de statistieken bij het totaal aantal bedrijven is opgeteld waardoor je een onterecht hoger percentage krijgt als je dit wel zo doet.  
 Standaardopbrengst[6] lager dan 25.000[7] euro (uit de lijst). 
 Vreemde data zoals varkensbedrijven met meer dan 75.000  
RekenmethodenOmdat de productie door de ondernemer zelf wordt ingevuld en WUR in haar analyses aangeeft dat er niet alleen extreme uitschieters tussen kunnen zitten maar ook aangeeft dat er standaard tot wel 25% foutmarge kan zijn, is dat geen optie. 
 Ook als je kijkt naar de melkproductie. Aan de ondernemer wordt gevraagd om de geproduceerde melk te noteren, maar dit wordt dan afgezet tegen de geleverde melk aan fabrieken waarbij ook nog aangegeven wordt dat niet alle fabrieken altijd doorgeven hoeveel melk er geleverd is. Volgens het CBS gaat het om 4 à 5%. Ook moet het verschil tussen geleverd en geproduceerd10 geschat worden waardoor de foutmarge erg groot wordt.   
 Hetzelfde geldt voor aantallen dieren. Er zijn meerdere mails11 gewisseld met RVO over welke kolom nu precies wat betekende (WUR, CBS en LBT hebben deels andere uitvraagcodes) en welke hetzelfde waren. Vervolgens bleek daar dan niets van te kloppen (RVO zei bv. de kolom jongvee zijn de kalfskoeien, terwijl een dag later in een rapport van WUR stond dat jongvee in die kolom gaat over jongvee dat bij melkkoeien in dezelfde stal gehuisd wordt. De landbouwtelling wordt wel gebruikt als basis voor de emissieregistratie. Als je dan in het voorwoord van het WUR-rapport het volgende leest dan weet je dat het lang zal duren 
Indeling sectorenVoor het uiteindelijke overzicht is de sectoren/vakgroepen indeling van LTO gebruikt. Omdat het CBS een andere indeling maakt op basis van SBI code, staan deze ook vermeld zodat de aantallen opgezocht kunnen worden.  
Disclaimer    Niet alles is al tot in detail uitgewerkt mede omdat er steeds gewijzigde versies komen en omdat een aantal bronnen zeer moeizaam toegankelijk waren. Wat wel helemaal klopt is het totaal aantal landbouwbedrijven die een machtiging hebben afgegeven aan LTO en een:
 SO hoger dan 25.000 hebben en  o hoofdactiviteit in de landbouwsector   De bedrijven die niet meegeteld zijn, zijn bedrijven die: o Zonder KvK inschrijving (tabblad: niet tellend) Geen (of niet genoeg) productie/producten hebben (tabblad niet tellend) o SO < 25.000 (tabblad: SO <25.000 De tweede vermelding van hetzelfde bedrijf (uit het bestand)   Bedrijven die nog onderverdeeld moeten worden Omdat iedere vakgroep (LTO of niet) zijn eigen belang nastreeft is er niet alleen naar de hoofdactiviteit gekeken die iemand opgegeven heeft maar ook naar waar de grootste geldstroom vandaan komt.  Bedrijven waar hoofdactiviteit (bijvoorbeeld melkvee) niet overeenkwam met productie (10 melkkoeien versus 1.500 vleesvarkens) zijn in een apart tabblad geplaatst (andere hoofdactiviteit) en zal de komende tijd nog verplaatst worden.  Dit kan een paar tiende procent schelen per vakgroep.      
Zelf het bestand ontvangenTot ook de laatste bedrijven op de juiste plek staan, kan het databestand alleen bekeken worden en niet bewerkt. Mocht je niet willen wachten stuur dan een mail dan ontvang je een link zodat je toch al zelf met de data kan werken.

[1] Https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/81589NED/table?ts=1677106141718

[2] Zonder 1051 (zuivelverwerking) maar met 170 (jacht)

[3] Https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/80785ned/table?ts=1677243011844

[4] Https://www.lto.nl/over-lto/lto-nederland/#:~:text=LTO%20Nederland%20is%20d%C3%A9%20ondernemersorganisatie,in%20de%20land%2D%20en%20tuinbouwsector. 5 Https://www.lto.nl/meerderheid-boeren-en-tuinders-is-lid-van-lto-nederland/ 6 ṸȾ zijn.

[5] Https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/80784ned/table?ts=1677105819591

[6] De standaardopbrengst wordt berekend op basis van alle producten behorende tot de hoofdactiviteit. 

[7] Het lijkt erop dat LTO een vergissing heeft gemaakt en 3.000 bedoelde zoals ook het CBS en WUR doen. In dat geval zouden een heleboel bedrijven niet uit de dataset gehaald hoeven te worden, daar staat wel tegenover dat het totaal aantal landbouwbedrijven in NL ook toeneemt wat voor LTO onvoordeliger uitpakt. Dit zou een verklaring kunnen zijn voor deze keuze. Het zou de organisatie sieren als ze de meer dan 1.000 bedrijven ook geen lidmaatschap lieten betalen.  10 Https://www.zuivelzicht.nl/achtergrond/zelfzuivelaars-in-opmars-meerprijs-melk-aanlokkelijk-voor-boer/

11