Friesland campina baseert keuzes op de waan van de dag
Melkveehouders zijn ondernemers met een winstbelang. Daar is niets ergs aan, ik moet de eerste ondernemer nog tegenkomen die het ondernemersrisico wil dragen zonder winstbelang. Ook werken met levende have geeft niet minder recht op winst, sterker nog het risico ligt zoveel hoger dat de winst ook hoger zou moeten liggen in een eerlijk vrije markt model. Het verdienmodel van de melkveesector is in de basis vrij eenvoudig. De boer melkt en levert de melk aan (zijn eigen)melkfabriek. De melkfabriek verkoopt de melk in welke vorm dan ook.
De boer houdt zijn eigen kosten zo laag mogelijk en zijn productie zo hoog mogelijk. De melkfabriek houdt haar eigen kosten zo laag mogelijk en de verkoopprijs en hoeveelheid zo hoog mogelijk.
Je mag dus aannemen dat hoge winst, het doel is van een melkfabriek. De manier waarop kan per jaar verschillen. Als de markt vraagt om kleurrijke melk dan kan campina beslissen om de melk paars te maken. Dan is de paarse kleurstof het middel om je doel te behalen (hoge winst). Als je merkt dat je product daardoor kwaliteit verliest, moet je een andere keuze maken. Of je merkt dat de kosten zo hoog zijn dat de winst keldert dan moet je wat anders bedenken. Je past dan niet meer de kleur van de melk aan maar verandert bijvoorbeeld je marketingboodschap in: kleur zit van binnen.
De manier waarop je reageert op de markt is je strategie. Vrij simpel, zou je denken.Niet voor Friesland Campina blijkbaar. Hun doel is: ‘Voeden door de natuur’. Ik zou zeggen kies maar een nieuw doel, deze heb je behaald, geen voedselproductie zonder input uit de natuur. Maar dat is jammer genoeg niet wat ze bedoelen.
Friesland Campina verder als fabriek voor de consument
Twee zinnen later begint het pas echt schrikbarend te worden. Het begint er op te lijken dat Friesland Campina zo geschrokken is van die mislukte investering in China en de andere te duurbetaalde samenwerkingsverbanden, dat ze nu in paniek alleen nog maar reageren op wat de markt vraagt. Ze hebben het zelfs opgenomen als doelstelling:
‘De focus ligt op het betaalbaar houden van de zuivelproducten om voor alle inkomensgroepen relevant te blijven’.
Betaalbare zuivelproducten voor de consument! Ik heb het drie keer moeten lezen. Denk je dat de meest succesvolle bedrijven zoals Coca Cola in haar ambitieplan heeft staan dat ze producten willen produceren met als doel ze betaalbaar te houden voor de consument? Betaalbaar zodat ze het blijven kopen is logisch, maar dat is geen doel dat is een strategie om je hoge winsten te houden. Maar wanneer je tijdens een aandeelhoudersvergadering komt met de boodschap dat je niet gaat voor de hoogste winst voor de aandeelhouders maar voor de laagste prijs voor de consument. Dan gok ik dat de geldstroom volgend jaar flink opdroogt.
Dat je als bedrijf misschien een goedkopere variant gaat produceren voor nog meer winst, is begrijpelijk. Maar ook daar zie je bij Friesland Campina weer een omgekeerde toepassing.
In plaats van een goedkopere variant aan te bieden, zetten ze in op een duurdere variant (Top-zuivellijn). Bedrijfseconomisch gezien compleet onzinnig in deze positie.
Pas als de ‘basislijn’ een stabiel en relatief hoge winst kan genereren ga je kijken naar een productlijn waar je nog meer mee kan verdienen. Inzetten op een toplijn terwijl je basislijn nog niet stabiel rendabel is, dan speel je paniekvoetbal. Of en dat is nog erger, je probeert op die manier je zwakkere (die niet snel genoeg kunnen mee veranderen) melkleveranciers weg te jagen.
Duurzaamheid
Een andere pijler is, leidend worden in duurzaamheid! Maatschappelijk verantwoord ondernemen/produceren is één ding. Maar als duurzaamheid, de wereld voeden en gezonde voeding je doel is.
Moet er in je statuten niet melkfabriek staan maar milieuorganisatie. Als ik op dit moment de doelen van Friesland Campina naast vier willekeurige milieuorganisaties leg,zie ik het verschil niet meer.
Inspelen op wat de markt wil is absoluut verstandig, als de markt blij wordt van duurzaam en de wereld voeden dan start je intern een programma waarbij boeren de dikke winsten die jullie mogelijk maken, kunnen investeren in lokale melkveebedrijfjes in Afrika.Dan sla je drie vliegen in een klap, het imago van de boeren wordt goed zichtbaar, de boeren in Afrika blij en je laat zien dat een melkveehouderij een basisbehoefte is in de discussie over voedsel. Maar zoals het nu gaat, lijken jullie te vergeten waar je voor bestaat!
Kop op Friesland Campina, stop met je te gedragen als een milieuorganisatie en ga je gedragen als een melkfabriek met een winstoogmerk.
Het duurzame paradijs wat jullie voor ogen hebben, groeit simpelweg niet op een economisch kerkhof!